Gezegende kring

Geliefde gemeente van onze Heer Jezus Christus,

Elisabet en Maria zijn beide in verwachting.
Beide hebben het te danken, aan Gods unieke weg met hen.
Elisabet en Zacharias,
die op hun hoge leeftijd, nog een kind krijgen.
Haast tegen beter weten in.
En voor straf maakt de engel Zacharias sprakeloos.
Dat is de gepaste reactie, in plaats van ongeloof.
Het is een beetje schokkend. Alsof God het afdwingt.
En wil dat we erkennen dat het wonderlijk is,
dat ongeloof dus niet past.
Dan sta je liever met je mond vol tanden.

We kijken deze adventsperiode naar wat er mooi is aan kringen.
En bijzonder is dat Zacharias dus niet mee kan doen.
Hij kan niet delen. Hij kan niet communiceren.
Als priester, kan hij zelfs niet de zegen doorgeven.
Mag er in een kring dan geen plek zijn voor ongeloof of twijfel?
Volgende week hopen we daar naar te kijken.

Maar voor nu kijken we naar de twee vrouwen.
Naast Elisabet is daar het meisje Maria.
Ook Maria kreeg een engel op bezoek.
Zij reageert totaal anders dan Zacharias.
Maria zegt: “De Heer wil ik dienen:
laat er met mij gebeuren wat u hebt gezegd.”
De engel deelt ook nog een nieuwtje:
heb je het al gehoord, ook Elisabet is zwanger.
Al 6 maanden, als de engel het zegt.
De engel stuurt Maria als het ware naar Elisabet toe.
In het laatste trimester is ze erbij.
Om te delen in de vreugde,
Om te kunnen helpen misschien wel,
Maria als jonge meid kan haar oude zwangere tante,
in haar 3e trimester vast goed tot dienst zijn.
En in deze kleine huiskring, Maria, Elisabet en Zacharias,
er is ook plaats voor goede en zegenende woorden.
Dat zijn aspecten waar we vanmorgen naar kijken.

Zowel voor Elisabet, als voor Maria, was het bijzonder.
Ongemakkelijk misschien wel, of raar.
Wat zullen de mensen wel niet zeggen…?
Je kunt je goed voorstellen dat hun zwangerschappen,
veel gesprek of geroddel op het dorp oplevert.
En er zit haast iets geheimzinnigs in,
zoals Maria even uit beeld verdwijnt,
drie maanden weg, zo gehaast als ze naar het bergland ging.
Ik weet niet of het klopt, maar ik voel daar haast een vlucht in,
weg bij het geroddel van Maria’s dorpsgenoten, misschien.

Kwetsbaar kun je niet overal zijn.
Het is niet de bedoeling dat je leven overal op straat ligt.
Het geklets van dorpsgenoten is niet veilig.
Maar mensen die op een vergelijkbare manier, je herkennen,
meevoelen, ja, dat helpt om je echt begrepen te weten.
Ze zitten, ondanks het grote verschil in leeftijd,
in dezelfde levensfase, allebei zwanger.

Wat is het goed, als je in een vergelijkbare levensfase zit.
Dat helpt om kwetsbaar te zijn.
Om eerlijk te delen, waar andere misschien over roddelen.

Maar het gesprek van Maria en Elisabet gaat nog wel iets dieper
dan 2 vrouwen die kwetsbaar en open naar elkaar durven te zijn.
Ze worden daarin geholpen door een teken van God.
Nog voor ze kunnen zeggen:
Tante, gefeliciteerd! of: ik heb ook wat te vertellen,
staat Johannes al te trappelen om de Messias te ontmoeten.
Hij springt op van vreugde.
Elisabet voelt haar kind bewegen.
Nu heb ik me laten vertellen dat het best normaal is,
dat een foetus beweegt. Alvast de spieren oefenen.
Alsof het ongeboren mensje vast test,
als ik deze zenuw aanstuur, welke spier komt dan in beweging?
En zo hebben we het allemaal geleerd.

God is daarbij.
Ja, Dat is zelfs hoe God zelf een mensenleven maakt,
Een bekende psalm is 139: Ps.139:16a,13–14
“Uw ogen zagen mijn vormeloos begin…
U was het die mijn nieren vormde,
die mij weefde in de buik van mijn moeder.
Ik loof U om het ontzaglijke wonder van mijn bestaan,
wonderbaarlijk is wat u gemaakt hebt.
Ik weet het tot in het diepst van mijn ziel.” zegt de Psalm.
Alsof iedereen met Maria daar iets van mee zeggen kan:
“Mijn ziel prijst en looft de Heer.”

Maar hier bij Elisabet en Maria,
is God op een extra manier aanwezig.
En dat geeft de vrijmoedigheid,
om dit op een diepere manier uit te leggen.
Het is niet zomaar Johannes die zijn knietjes optrekt,
hier is meer aan de hand:
Maria, jij bent de moeder van mijn Heer.
Meest gezegende ben je van alle vrouwen.
en: “Gelukkig is zij die geloofd heeft
dat de woorden van de Heer in vervulling zullen gaan.”
Arme Zacharias, een pijnlijke sneer.
Terecht zegt hij niets terug, want ze heeft gelijk.

Hier zien we een hele kleine kring, 2 vrouwen,
2 ongeboren jongens die van zich laten horen,
en 1 man op mute.
Samengebracht, door Gods wonderlijke plan,
en door aansturing van de engel.
En als ik dan zo vertel hoe goed en mooi het is,
als je elkaar herkennen en meevoelen kan,
dan is het verleidelijk om dus ook zelf kringen op te zoeken,
met alleen lotgenoten, die in dezelfde fase zitten als jij.
Met mensen die precies meevoelen wat jij meevoelt,
die je begrijpen en aanvoelen.
Ik denk dat dit heel krachtig en goed kan zijn.
Maar daar zit ook meteen een zwakte.
Want als de kerk of een kring, ook de ervaring is,
dat we als mensen aan elkaar gegeven zijn,
ongevraagd, niet uitgezocht,
dan ontneem je jezelf de mogelijkheid om te leren,
ook van lastige mensen, die niet je vrienden zouden zijn,
van andersdenkenden.

Daar zit dus een spanning.
En je ziet het bij deze mini–kring,
beide vrouwen is iets wonderlijks overkomen,
in verwachting, en herkenning over de wonderlijke manier.
Maar ook verschil.
Verschil in hoe ze het aanvaarden.
Zacharias staat niet alleen naar de engel toe met de mond vol tanden,
maar wordt ook in geloof door deze jonge meid voorbijgestreefd.
Priester–zijn maakt je niets beter.
Dominee zijn maakt je echt niet geloviger.
In een kring kun je juist van elkaar leren,
als er verschillen zijn.
En dan is daar overduidelijk ook verschil in leeftijd.
Maria toch wel wat jong, Elisabet super–oud.
Ook in het gesprek tussen de generaties,
kunnen we in kringen veel van elkaar leren.

Elisabet en Maria hebben elkaar niet uitgekozen.
Een tante, noemde ik haar, maar mogelijk een oud–tante,
of nog verder weg. Een verwante wordt ze genoemd.
Vaak is familie gewoon goed, veilig.
We hebben wat gemeenschappelijk.
Maar vaak genoeg ook niet.
En heb je met elkaar te dealen.

Zo zijn ook wij, en het klink misschien een beetje klef,
maar zo zijn ook wij familie.
Als Jezus Gods zoon is.
En jij, en ik, door hem, als Gods kinderen zijn aangenomen,
dat zijn we samen kinderen van dezelfde Vader.
Onze Vader, die in de hemel is.
We zijn verwant.
Ik heb je niet uitgekozen. Ik heb met je te dealen,
en soms zitten we daar niet op te wachten.
Of zijn we van een totaal andere generatie,
en wordt je toch op elkaars weg geplaatst.

Maar als je dan bij elkaar bent,
en je de veiligheid en verwantschap voelt,
dan is er alle reden voor mooie en zegenende woorden.

Kijk wat Elisabet als bemoediging tegen Maria zegt.
“De meest gezegende van alle vrouwen ben je.”
En kijk hoe Maria dat ter harte neemt.
En haar eigen maakt.
En daarbij haar eigen woorden kiest.
“Mijn ziel prijst en looft de Heer,
hij heeft oog gehad voor mij…”

Eigen woorden? Ja
Maar tegelijk ook hele bijbelse woorden.
Maria kent haar bijbeltje, en gebruikt het lied van Hannah,
toen zij zo wonderlijk in verwachting raakte van Samuel,
om haar eigen verwondering te verwoorden.

Dit is ook wat op een kring thuis hoort.
Niet alleen wederzijds begrip
maar ook elkaar zegenen, en God prijzen.
Elisabet zegent Maria,
zegenen is goede dingen uitspreken over een ander.
En Maria prijst en looft God.

Dit is een kring, waarin het leven zoals hun dat overkomen is,
wordt verbonden aan God.
Het is goed om je leven te delen,
en dan komen de goede woorden vanzelf.

En die goede worden worden gevoed,
doordat je de woorden van de bijbel,
en de zegenende woorden van anderen,
tot je neemt en je eigen maakt.

Dit is de kracht van een kring.
Niet alleen dat je recht gedaan wordt, of bemoedigd,
of dat je een helpende hand kunt bieden aan je oud–tante,
maar ook dat je je leven verbindt aan de wereld van God.
Dat je Bijbelwoorden je eigen maakt.
Als je dat met Maria en Elisabet meedoet,
groeit het leven dat God je geeft ook in jou
ook als dat nog maar lijkt op een vormeloos begin.

Maar het geeft ook ons leven het perspectief
dat God je redder wil zijn.
Dat God barmhartig is
Dat zijn sterke arm alle arrogante patsers aan de kant schuift,
maar eenvoudige, gewone levens, zoals dat van jou en mij,
ziet, en erkent, en waardeert.
Dat hij de scheve verhoudingen in de wereld zal herstellen.
Dat God zich je lot aantrekt.
Het lot van zijn volk, het lot van de wereld.
Dat hij doet wat hij heeft beloofd.

God maakt het niet alleen waar voor Elisabet en Maria,
maar doordat hij in deze wereld komt,
worden wij opgenomen in zijn kring van zegen.
En leren we van hem om
zegenende woorden over anderen uit te spreken.
En leren we het om Maria’s Bijbelwoorden ons eigen te maken.
En zingen we mee “Mijn ziel prijst en looft de Heer.”

Amen